ယဲလိုးစတုန်း အမျိုးသားဥယျာဉ် သည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝိုင်အိုးမင်းပြည်နယ်၊ မွန်တားနားပြည်နယ် နှင့် အိုင်ဒါဟိုပြည်နယ် တို့ အတွင်း တည်ရှိသော အမျိုးသား ဥယျာဉ် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ အမေရိကန် ကွန်ဂရက်မှ စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် သမ္မတ ယူလီဆီး အက်စ် ဂရန့် မှ ၁၈၇၂ ခုနှစ် မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးကာ ဥပဒေ တွင်းသို့ ထည့်သွင်းပေးခဲ့သည်။ ယဲလိုးစတုန်းသည် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု အတွင်းမှ အမျိုးသား ဥယျာဉ် ဖြစ်သော်လည်း ကမ္ဘာ့ ပထမဆုံး အမျိုးသား ဥယျာဉ် အဖြစ်လည်း လူသိများကြသည်။ ထိုအမျိုးသား ဥယျာဉ်မှာ သားရိုင်းတိရစ္ဆာန်များကြောင့် လူသိများပြီး ဘူမိအပူရှိန် နေရာများကြောင့်လည်း လူသိများသည်။ အထူးသဖြင့် အိုးလ်ဖိတ်ဖူး ရေပူပန်း အမည်ရှိသော နေရာ ဖြစ်ကာ ထိုနေရာသည် ရေပန်း အစားဆုံး နေရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် ဂေဟစနစ် အများအပြား ရှိသော်လည်း အယ်လ်ပိုင်းဆန်သော သစ်တောဒေသ များမှာ အများဆုံး ဖြစ်သည်။ အလယ်တောင်ပိုင်း ရော့ကီး သစ်တော ဂေဟ ဒေသ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။
ရှေးဦး အမေရိကန်လူမျိုးများသည် ယဲလိုးစတုန်းဒေသ တစ်ဝိုက်တွင် နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁,၁၀၀၀ ခန့်ကတည်းကပင် ဖြစ်သည်။ ၁၉ရာစု အစောပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်း တောင်ပေါ်တွင် ရှာဖွေစားသောက်သူများ ဝင်ထွက်သွားလာမှုမှ လွဲ၍ ယဲလိုးစတုန်းဒေသကို စနစ်တကျ စူးစမ်းလေ့လာခဲ့ခြင်းမှာ ၁၈၆၀ ခုနှစ်များ ၏ နှောင်းပိုင်း အထိ မရှိခဲ့ပေ။
